Inhoud
WUR omzeilt vergunningverleningstraject om wolf te zenderen
Animal Rights is woedend over de achterbakse wijze waarop Wageningen University & Research (WUR) en Park Hoge Veluwe een wolf hebben gezenderd. WUR omzeilt een specifiek vergunningverleningstraject door gebruik te maken van een zeer brede ontheffing uit 2021 die geldt voor wetenschappelijk onderzoek naar praktisch alle fauna en flora in de provincies Gelderland, Drenthe, Flevoland, Friesland, Groningen, Noord-Brabant en Utrecht.
WUR weet dat alles met betrekking tot de wolf controversieel is, maar koos er desondanks voor dit project in het geniep uit te voeren, buiten het zicht van organisaties die daadwerkelijk opkomen voor de wolf.
Het zenderen van een wolf is een aantasting van de integriteit van dit individu. “Als jij en ik niet op straat een verdovingspijl in de bil geschoten wensen te krijgen om vervolgens wakker te worden met een kraag om onze nek die daar anderhalf jaar blijft zitten, waarom een wolf dan wel,” geeft Animal Rights woordvoerder Erwin Vermeulen aan.
Het onderzoek is daarnaast volstrekt overbodig. Wolven worden al intensief gemonitord via wildcamera’s, sporen, zichtmeldingen en DNA uit uitwerpselen en van gedode prooidieren. Alles aan wolven is al uitentreuren bestudeerd in landen waar de wolf nooit verdween.
“Dit onderzoek dient alleen de eerzucht en ijdelheid van de betrokken onderzoekers,” zegt Vermeulen, “en er lijkt daarin een wedloop gaande tussen WUR en de Zoogdiervereniging die vergelijkbare plannen heeft in Utrecht.”
Bovendien is Park Hoge Veluwe een omheind safaripark / schiettent. Weinig van wat de 'wetenschappers' mogelijk binnen de hekken leren, is toepasbaar op de 'echte' wereld daarbuiten.
Lees: ANIMAL RIGHTS OPNIEUW NAAR DE RECHTER VOOR WOLVENROEDEL IN UTRECHT
Animal Rights is al een tijd op de hoogte van de WUR plannen. In december 2024 zei de provincie Gelderland op vragen van de dierenrechtenorganisatie daarover nog: “Provincie Gelderland, als initiatiefnemer, is niet voornemens om een wolf of meerdere wolven in de provincie Gelderland te gaan zenderen.”
Op 12 december 2024 reageerde Animal Rights via haar advocaat op dit ontwijkende antwoord van de provincie met: “Niet uw college, maar het WUR / WU lijkt […] voornemens te zijn om wolven te zenderen […] Cliënte meent dat dit voornemen onrechtmatig is, maar zonder publicatie van het voornemen of van de start van het onderzoek kan zij daar juridisch weinig tegen doen, behalve een preventief handhavingsverzoek indienen. Als een dergelijke procedure beide partijen bespaard kan blijven verdient dat natuurlijk de voorkeur.
Daarom verzoekt cliënte u aan haar door te geven zodra u van de WUR of WU een melding ontvangt dat het onderzoek uitgevoerd gaat worden. Deze melding zou conform de voorschriften behorende bij de ontheffing minimaal 3 weken voor aanvang van het onderzoek bij uw provincie moeten worden gedaan.
Cliënte hoort graag of zij hierop mag vertrouwen en het preventieve handhavingsverzoek op de plank kan laten liggen.”
Animal Rights is niet geïnformeerd en zal nu alle stukken met betrekking tot deze, in principe, illegale handeling van WUR opvragen en mogelijk alsnog een handhavingsverzoek indienen.
Citaten uit het onderzoeksvoorstel
… een open vraag is hoe grote carnivoren, zoals de wolf, zich gedragen in een dichtbevolkt half-natuurlijk/cultuurlandschap. Ook is onbekend wat de invloed is van carnivoren op het gedrag van prooidieren, zoals edelhert, wild zwijn en ree - deze dieren moeten nu manoeuvreren tussen menselijke verstoring aan de ene kant, en predatierisico aan de andere kant. Het beantwoorden van deze vraag is belangrijk vanuit zowel fundamentele als maatschappelijk perspectief.
Met uitzondering van kennis verkregen door enkele Duitsland gezenderde en naar Nederland dispenserende wolven, is er nog geen GPS-onderzoek naar gevestigde wolven in een Nederlandse context.
In dit project willen wij wolven, edelherten, wilde zwijnen en reeën in NP Hoge Veluwe uitrusten met GPS-zenders, om zo meer kennis te krijgen de gedragsecologie van wolven en hoefdieren in een half-natuurlijk/cultuurlandschap.
… wetenschappelijk belang … Er is echter nog relatief weinig kennis van hoe grote carnivoren en prooidieren zich gedragen in cultuur / half-natuurlijke landschappen (overeenkomstig bevindingen een aanbevelingen in Gerber et al. 2023). In hoeverre en op welke mate manier carnivoren zich aanpassen in en aan deze landschappen, en hoe prooidieren vervolgens reageren op carnivoren binnen de beperkingen van infrastructuur en menselijke aanwezigheid en activiteit, is een openstaande vraag.
We zullen daartoe [vergroten van begrip van gedragsecologie van wolven en prooidieren in een gebied met veel menselijke activiteit] in nationaal park Hoge Veluwe vijf wolven, tien edelherten, tien wilde zwijnen en tien reeën uitrusten met GPS-zenders en het ruimtegebrek vastleggen. Door deze dierdata te combineren met recreatiedruk, alsmede contextuele factoren zoals weer, zal in detail kunnen worden onderzocht in hoeverre en hoe wolven mensen mijden en tegelijkertijd jagen op prooidieren.
Dit onderzoek zal bijdragen aan een beter begrip van hoe mensen, grote carnivoren en hoefdieren interacteren in een dichtbevolkt cultuur/half-natuurlijk landschap. Concreet zal dit onderzoek inzichten moeten opleveren over de factoren die leiden tot negatieve mens-wolf interacties, in de vorm van ongewenste (of ongewenst ervaren) ontmoetingen, en deprivatie (aanvallen op vee). Deze kennis is nodig om proactief te beheren, zodat deze negatieve interacties kunnen worden voorkomen.
Statenvragen PvdD: Zenderen van een wolf in Park de Hoge Veluwe
Op 24 oktober 2025 heeft de Partij voor de Dieren Statenvragen 1 gesteld over de gang van zaken bij het zenderen van een wolf in Park Hoge Veluwe. Dit zijn de vragen:
Kunt u ons de link op officiële bekendmakingen verstrekken van de ontheffing met zaaknummer 2020-003274 die aan de WUR is verleend? Zo nee, waarom is deze ontheffing niet bekendgemaakt? In hoeverre zijn belanghebbenden in de gelegenheid gesteld om bezwaar te maken? Graag ontvangen wij de ontheffing en de bijbehorende stukken als bijlage bij de beantwoording van deze vragen voor eenieder openbaar.
Was het College er bij het verlenen van de ontheffing in 2021 van op de hoogte dat de ontheffing zou worden gebruikt voor het zenderen van meerdere wolven en prooidieren in samenwerking met Park de Hoge Veluwe? Zo nee, sinds wanneer is het College hiervan op de hoogte? En waarom heeft het College deze informatie niet gedeeld met PS, met belangenorganisaties en met het publiek?
Voorschrift 12 van de ontheffing schrijft voor dat ”Alle onderzoeken of handelingen waarvoor aanspraak op deze ontheffing wordt gemaakt, minimaal 3 weken voor aanvang daarvan bij de desbetreffende provincie gemeld dienen te worden, […] Bij deze melding dient een projectplan voor het onderzoek of de handeling meegestuurd te worden.” In hoeverre is dit gebeurd? En kan het College dit plan met ons delen?
De ontheffing is verleend aan de WUR, maar door wie wordt het project uitgevoerd? Wat is de rol van Park de Hoge Veluwe?
Is bekend waar en wanneer de andere vier wolven en de prooidieren zullen worden gezenderd en zal hiervoor dezelfde ontheffing worden gebruikt? In hoeverre zal dit plaatsvinden in Gelderland?
In hoeverre is de provincie Gelderland (financieel) betrokken bij dit onderzoek? Graag een toelichting.
Hoe representatief zal de uitkomst van het WUR-onderzoek naar het gedrag van wolven volgens u zijn in een politiek klimaat waarin onvoldoende wordt ingezet op preventie zoals adequate bescherming van schapen, het sluiten van hondenlosloopgebieden in de natuur en gedragsverandering via publieksvoorlichting?
Bent u het met ons eens dat we eerst de preventie op orde moeten brengen, alvorens over te gaan tot verstoring van wolven door ze te zenderen? Zo nee, waarom niet?
Bent u het met ons eens dat dieren in het wild zoveel mogelijk met rust moeten worden gelaten, en dat het zenderen van 5% van de wolvenpopulatie een onevenredige maatregel is gelet op het doel ervan? Zo nee, waarom niet?
Hoe representatief is een onderzoek naar het gedrag van wolven en hun prooidieren volgens u in een park dat is omheind met hekken om migratie van wolven en hun prooidieren te verhinderen?
Gaat de provincie er nu dan eindelijk voor zorgen dat Park de Hoge Veluwe het hek op het ecoduct Oud Reemst verwijdert, aangezien deze afsluiting tot een vertekende uitkomst van het WUR-onderzoek zal leiden?
Hoe kan het College een invasieve maatregel als zenderen in Park de Hoge Veluwe toestaan terwijl het Park stelselmatig weigert mee te werken aan monitoring van wolven via waarnemingen?
Wat vindt u ervan dat het Park, een uitgesproken tegenstander van wolven, de zenders heeft betaald? Wat zegt dit volgens u over de onafhankelijkheid van het onderzoek?
Hoe garandeert het College dat het zenderen van wolven geen verkapte maatregel is om wolf GW4655m (“Hubertus”) te vangen en te doden?
